Парушэнне палавой недатыкальнасці непаўналетніх караецца законам
Па выніках 2018 года непаўналетнімі раёна ўчынена адно злачынства — столькі ж, як за папярэдні год. Аднак супакойвацца, па словах намесніка старшыні камісіі па справах непаўналетніх райвыканкама Наталлі Праташчык, не даводзіцца: на злачынствы адважваюцца непаўналетнія, чый узрост не дазваляе ім несці адпаведнае пакаранне за гэта.
І падлеткам, і бацькам, па яе словах, варта памятаць: калі непаўналетні ўчыняе злачынства да дасягнення ім узросту крымінальнай адказнасці (як правіла, 14 год) і на момант злачынства яму ўжо споўнілася 11, то з улікам аналізу паводзін дзіцяці ў школе (замешанасці яго ў іншых супрацьпраўных паводзінах) і відавочнай недастатковасці мер, якія прымяняліся і могуць быць прыменены па перавыхаванні дзіцяці з боку школы, іншых зацікаўленых органаў, камісія па СН прымае рашэнне аб неабходнасці спецыяльных мер выхавання і накіроўвае ў суд зыскавую заяву аб змяшчэнні падлетка ў спецыяльную вучэбна-выхаваўчую ўстанову.
У адыйшоўшым годзе, як стала вядома, дзве такія заявы былі пададзены, і абедзьве былі задаволены. І ў першым, і ў другім выпадках сітуацыя стала магчымай дзякуючы абыякавасці бацькоў: дзеці выхоўваліся ў неблаганадзейных сем’ях, былі прызнаны ў сацыяльна небяспечным становішчы. На адсутнасць належнага кантролю з боку дарослых указвае і той факт, што злачынствы ўчынены ў вячэрні і начны час сутак, калі непаўналетнія павінны знаходзіцца дома (па-за домам — у суправаджэнні дарослых). Адзін з падлеткаў здзейсніў хуліганства: лядовай глыбай разбіў шкло фуры, якая праязджала па шашы, другі завалодаў чужым скутарам, што стаяў ля дома на суседняй вуліцы. Як вынік — у адносінах непаўналетніх прынята рашэнне накіраваць іх у спецыяльныя вучэбна-выхаваўчыя ўстановы закрытага тыпу. На гэты час абодва яны знаходзяцца ў спецшколе горада Магілёва.
Актуальнай на сёння, як адзначылі ў камісіі па СН, з’яўляецца і тэма палавой недатыкальнасці непаўналетніх. На працягу апошніх год у раёне была ўзбуджана не адна крымінальная справа, дзе непаўналетнія з’явіліся пацярпелымі. У тым ліку два злачынствы ў адносінах дзяцей учынены непаўналетнімі з асаблівасцямі псіхафізічнага развіцця.
У сувязі з несуцяшальнай статыстыкай камісія па СН заклікае бацькоў, у асаблівасці маці дзяўчынак, з увагай адносіцца да дзяцей у сем’ях з айчымамі, весці размовы з падлеткамі, каб упэўніцца ў адсутнасці насілля ці іншых дзеянняў сэксуальнага характару ў адносінах іх, працягвае весці выхаваўчую работу ва ўмовах сямейнай недабрачыннасці.
Праблема ў тым, па словах Наталлі Праташчык, што сучасныя дзеці зачастую занадта рана адчуваюць сябе дарослымі, рана ўступаюць у сэксуальныя адносіны. У мінулым годзе ў раёне адзначаны выпадак, калі 15-гадовая дзяўчына трапіла ў радзільны дом са стратай цяжарнасці. Як выявілася, непаўналетняя жыла з хлопцам, бацькі якога не ведалі пра ўзрост сынавай абранніцы. І хоць маладыя людзі кахалі адзін аднаго і гатовыя былі пабрацца шлюбам, гэта не пазбавіла адказнасці юнака перад законам. За сувязь з непаўналетняй яму прыдзецца панесці пакаранне. Прычым, крымінальная справа ў такім выпадку ўзбуджаецца не толькі на падставе заявы ад пацярпелай, але і пры яе адсутнасці — проста па выяўленым факце.
Менавіта маральна-прававое выхаванне непаўналетніх, прафілактыку насілля і жорсткага абыходжання з дзецьмі абмеркавалі ўдзельнікі навучальнага семінару, арганізаванага напрыканцы снежня камісіяй па справах непаўналетніх сумесна з аддзелам па адукацыі, спорту і турызму райвыканкама — намеснікі дырэктараў па вучэбна-выхаваўчай рабоце (спецыялісты, якія курыруюць дадзены накірунак работы), сацыяльныя педагогі, педагогі-псіхолагі, кіраўнікі (выхавальнікі) дашкольных устаноў адукацыі. Удзел у мерапрыемстве прынялі таксама прадстаўнікі Бабруйскага РАУС, занальнага цэнтра гігіены і эпідэміялогіі, беларускай асацыяцыі ЮНЕСКА. Падчас семінара былі выпрацаваны дакладныя рэкамендацыі па тэме абмеркавання.
Алена КАРПЕНКА.